‘Is het niet absurd dat de best opgeleide generatie ooit niet aan een job geraakt?’, hoorde ik niet lang geleden een jongsocialiste uit Portugal zeggen. In haar land is ongeveer 35 procent van de jongeren werkloos. Steeds meer jongeren kiezen ervoor om te emigreren naar Brazilië en Angola, de omgekeerde beweging die honderdduizenden jongeren de voorbije decennia maakten. Hun motief was precies hetzelfde: de uitzichtloosheid in hun thuisland, de hoop op nieuwe kansen elders. Zouden ze nu in deze voormalige Portugese kolonies klagen dat migranten hun jobs afnemen? Ik vraag het me af. In Spanje en Griekenland is ondertussen al meer dan de helft van de jongeren werkloos. En ook in eigen land raken jongeren moeilijk aan de bak. Als je je CV instuurt krijgt je 9 op 10 keer het standaardantwoord te horen: “Sorry, gebrek aan ervaring”. Als je al een antwoord op je sollicitatie ontvangt. In Vlaanderen zit 14% van de jongeren zonder werk. En van de 107.000 Brusselse werklozen is 15% jonger dan 25 en vaak kortgeschoold.
Een concreet voorstel om de jeugdwerkloosheid in Europa aan te pakken is alvast de Europese jobgarantie voor jongeren. Deze garandeert dat iedere jongere na 4 maanden werkloosheid een job heeft, of haar of zijn talenten kan bijschaven met een bijkomende opleiding of een werkgerichte trainingsperiode. Dergelijke maatregelen, over heel Europa, zijn echt nodig. Hoe langer mensen immers zonder werk zitten, hoe moeilijker het wordt om aan een baan te geraken. En voor jongeren, die aan het begin van hun loopbaan staan, dreigt langdurige werkloosheid heel hun toekomstige loopbaan te hypothekeren.
Maar werkloosheid is niet de enige bedreiging voor onze generatie. We willen een job, ja, maar we willen ook een échte job. Klinkt vanzelfsprekender dan het is. Veel jongeren belanden in allerlei schimmige statuten als ze werk zoeken: halftijdse jobs die al snel gewoon voltijdse jobs blijken, tijdelijke contracten – soms zelfs van welgeteld één dag – of on(der)betaalde stages die niets met een opleiding te maken hebben. Voor elke werkloze jongeren horen we ook nog eens het verhaal van talloze jongeren die onder hun niveau werken, aan een karig loon en met onmogelijke uren. Deze jongeren komen niet voor in de werkloosheidsstatistieken, maar hun verhaal schuilt wel degelijk achter de cijfers.
Een job hebben: essentieel. Maar het moet wel gaan om een job die je een waardig bestaan garandeert. 19 miljoen in de EU werken en zijn toch arm. Dat zijn er 19 miljoen te veel. Het Duitse model van sociale afbraak en slechtbetaalde baantjes die mensen moeten aaneenrijgen om toch nog rond te komen is een voorbeeld om zeker niet te volgen. En werk moet ook leefbaar zijn. In het begin van de 19e eeuw had de Britse sociaal hervormer Robert Owen het over “Eight hours labour, Eight hours recreation, Eight hours rest” als recht. Tijd voor werk, ontspanning en opleiding, slaap. Probeer dat anno 2012 maar eens vol te houden als onbetaalde overuren de norm zijn. Tweehonderd jaar later is het streven van Robert Owen nog ver weg. Of opnieuw ver weg.
Ons toekomstbeeld? Een samenleving die sterk en sociaal is. En dat houdt ook in: ecologisch. Waar iedereen toegang heeft tot kwaliteitsvol en betaalbaar onderwijs, waar geïnvesteerd wordt in jobs in sectoren die passen binnen dat sociale en ecologische model voor de toekomst. Bestaanszekerheid is hierbij van groot belang. Daarom willen we alle inkomens boven de armoedegrens tillen. Telkens opnieuw duikt het argument op dat we niet meer competitief zijn in vergelijking met de rest van de wereld, en we dus onze sociale standaarden moeten verlagen.
Deze redenering is de strijd al opgeven alvorens er aan te beginnen: de strijd om ons sociaal model te behouden en te verspreiden in een geglobaliseerde wereld. Want met wat moeten we concurreren? Met werknemers die voor maar 1 euro per uur aan de slag moeten? Met de landen waar op pensioen gaan een ticket naar de armoede is? Daar passen wij voor. Animo wil de redenering omkeren. De index die onze koopkracht beschermt in België zouden we dan ook graag exporteren naar andere landen.
Onze samenleving staat voor heel wat uitdagingen, maar als linkse jongeren willen we het pessimisme geen kans geven om ons te verlammen. Dat is echt niet de oplossing. Wel kijken we liever vooruit naar het potentieel dat de toekomst brengt. Het potentieel dat we zelf kunnen realiseren. Jongeren hebben immers vele talenten. Geef toe, waar vind je anders nog zoveel enthousiasme, energie en leergierigheid als bij jongeren? Jeugdwerkloosheid. Eigenlijk is het iets compleet absurds. Een complete verspilling van talent, energie, enthousiasme. Kortom, heel wat gemiste kansen. Wie jeugdwerkloosheid aanpakt en investeert in sterk werk voor iedereen, zal een generatie winnen. We willen immers geen verloren generatie zijn. Wij zijn jong en klaar voor de toekomst.
Check our